Z okazji matur odbyło się tradycyjne już załamywanie rąk nad stanem polskiej edukacji i nauki. Rzeczywiście, nie jest dobrze. Szczególnie z nauką. Najlepsze polskie uczelnie (UJ i UW) klasyfikowane są, odpowiednio, w 4. i 5. setce światowego rankingu szkół wyższych. Innych naszych uczelni rankingi nawet nie obejmują.
Jednak, wbrew powszechnej opinii, to nie tylko efekt wieloletnich zaniedbań, ale również radosnego idiotyzmu rządzących i wyborców, którzy wolą przeznaczyć pieniądze na kilkutygodniowe igrzyska niż wieloletnie badania na najwyższym światowym poziomie.
Każdy, kto w najmniejszym nawet stopniu interesuje się nauką musiał słyszeć o Los Alamos National Laboratory czy Lawrence Berkeley National Laboratory. Szesnaście amerykańskich Laboratoriów Narodowych to instytucje niezwykle znaczące w światowej nauce. Największe z nich - Oak Ridge National Laboratory (ORNL) - ma na swoim koncie takie zasługi jak np. dostarczenie pierwszych w historii izotopów na potrzeby leczenia nowotworów, odkrycie prometu (Pm), opracowanie technologii odzyskiwania plutonu ze zużytego paliwa atomowego, wykorzystanie rozpraszania neutronowego w badaniach materiałowych, stworzenie technologii tunelowania jonów do różnych stopów, co pozwoliło m.in. na znaczne udoskonalenie protez stawów. W ORNL powstało też wiele stopów o niespotykanych wcześniej właściwościach fizycznych i chemicznych, które są obecnie wykorzystywane na całym świecie. Naukowcy z Oak Ridge stworzyli też różne rodzaje mikroorganizmów oczyszczających glebę, wodę i składowiska odpadów przemysłowych z metali ciężkich czy toksycznych chemikaliów. Pracują też nad wykorzystaniem fotosyntezy do produkcji energii czy przywrócenia wzroku osobom niewidomym. Lista zasług tej placówki naukowej jest znacznie dłuższa niż wszystkich polskich uczelni wyższych razem wziętych.
Powstaje więc pytanie: Dlaczego w Polsce nie ma ani jednego instytutu na miarę Oak Ridge? Czyżby Polski nie było stać na placówkę tej miary? Ależ skąd.
Na zorganizowanie Euro 2012 wydaliśmy 95 miliardów złotych. To mniej więcej 28 miliardów dolarów.
Budowa Oak Ridge National Laboratory pochłonęła 550 milionów USD. Roczny budżet tej instytucji to 1,6 miliarda dolarów. Za cenę piłkarskich igrzysk Polska mogłaby wybudować podobne laboratorium i utrzymać je przez wiele lat.
Najwyraźniej jednak Polacy wolą kilka tygodni kopania w piłkę niż wieloletnie uprawianie nauki na najwyższym światowym poziomie.
